Hij werd geboren op 30 april 1909 te Oud-Beijerland als zoon van Jacob Waardenburg (1893-1934) en Neeltje Hoogvliet (1867-1950). Zij trouwden op 20 oktober 1892 te Oud-Beijerland en Johan, de jongste uit het gezin, groeide op met de broers Jacob en Marinus en zussen Adriana, Antje en Jacoba.

Johan trouwde op 7 januari 1932 met Dina Johanna Simonia Candel uit Oostvoorne (1910-2003). Samen kregen ze vijf zonen: Jaap (1932), Jo (1934), Rien (1935), Adri (1942) en Hans (1943) en tijdens de oorlogsjaren woonde het gezin aan de Oostdijk 74 (thans nummer 64).

Friendly Fire op 6 november 1944

‘Op maandagmiddag 6 november 1944, werd door een vliegtuigbom een huis aan de Oostdijk in puin gegooid. Huizen rechts en links, voor en achter, liepen door de schok grote schade op; muren waren ontzet, pannen van de daken, ruiten kapot en het meubilair door elkaar geschud, tot op grote afstand’. Dit schreef K. Siderius, hoofdonderwijzer in Oud-Beijerland, in zijn dagboek.

Meerdere geallieerde jachtbommenwerpers vlogen over het Spui, ter hoogte van het Roggeplaatje waar op dat moment een tweetal graanelevators en een zestal zogenaamde modderbakken (onderlossers) voor anker lagen, die door de Duitsers als pontonschepen werden gebruikt. Of dat het bewuste doel was blijft gissen. Maar de gevolgen waren groot.

Die maandagmiddag was Johan aan het werk in de tuinderijen van dokter Van Dongen aan de Meestoof, gelegen tussen de Oostdijk en het Spui. Johan fietste van de graanmolen de ‘Vrede’ onderaan de Oostdijk naar huis en zou aan de Ooststraat via de achterdeur de woning binnen gaan. Hij was bijna thuis toen de bommen vielen. Pieter Hoogvliet en Tannetje van Sprang – van der Mast werden dodelijk getroffen.

K. Siderius , de oud-hoofdonderwijzer van de openbare lagere school in Oud Beijerland, tekende zijn zijn dagboek op: Ik kan mij nauwelijks voorstellen dat zelfs in oorlogstijd bommen ‘als pepernoten werden gestrooid’ en dat een dergelijk bombardement zou worden ingezet voor slechts enkele pontons in het Spui.

Johan zocht bescherming in een goot en zag tot zijn ontsteltenis hoe zijn bloed in de goot stroomde. Johan sprong snel op de fiets naar dokter Kroesen, schuin tegenover zijn eigen woonhuis. Dokter Kroesen verleende eerste hulp. Johan ging naar huis en kroop in bed. De toestand van Johan verergerde, hij bleek bloedvergiftiging te hebben en opname in het ziekenhuis was dringend nodig. Per auto werd hij naar het Havenziekenhuis in Rotterdam gebracht, waar hij op 19 november 1944 overleed.

Johan Waardenburg werd slechts 35 jaar oud en vond zijn laatste rustplaats op de Algemene begraafplaats te Oud-Beijerland.

Rien Waardenburg vertelde in het Kompas van november 2024 zijn verhaal, waarin hij onder andere vertelde over de begrafenis: ‘Ik zie nog de kist in huis staan. Van de kinderen mocht alleen de oudste zoon Jaap mee naar de begrafenis. Dat was niks voor kleine kinderen. Wij stonden bij de buren in de winkel voor het raam te kijken hoe de lijkkoets voor reed. Waarom kinderen niet mee mochten, ik weet het niet, daar werd niet over gesproken. Later heb ik mijn broer Jaap moeten vragen waar vader nu eigenlijk begraven lag’, aldus Rien.

Weduwe Dina Johanna Simonia Waardenburg-Candel bleef achter met vijf jongens, waarvan de jongste anderhalf jaar oud was. Zij hertrouwde na de oorlog.

De naam van Johan Waardenburg en zijn nagedachtenis leven voort bij het monument Vrij, Oud-Beijerland 

Bronnen

• Dekker, Loek e.a. Oorlog in de Hoeksche Waard 1940-1945 (1995)
• Siderius, K., Uit vervlogen dagen. Geschiedenis van dorp en polder Oud-Beijerland, bewerkt door W.P.J. Goossens en I. Schipper (Oud-Beijerland 
• https://www.hvobl.nl/wp-content/uploads/2025/02/BB-96-sept-2024.pdf
• https://wo2-hoekschewaard.nl/10-14-mei-1940/1940-1945-oud-beijerland-in-wo2/

Laatst bijgewerkt:  1 mei 2025