
Crash 16 september 1944, Strijensas
Op zaterdagavond 16 september 1944, omstreeks 21:28 (LT) steeg de Lancaster Mk.III, serienummer LM693 en rompcode KO-T, ‘T voor Tommy’, behorende tot het RAF No.115 Squadron, op van de RAF vliegbasis, Station Witchford. Dit was een satellietvliegbasis gelegen 3 km ten zuidwesten van Ely en 21 km ten noorden van Cambridge in het graafschap Cambridgeshire, Engeland. De bommenlast van die nacht voor de KO-T waren 11 x 1000 lb en 4 x 500 lb bommen. De bemanning bestond uit:
- Piloot, F/O (1e Lt.), Bickford, Peter William
- Flight Engineer Sergeant, Dooley, Peter Lawrence
- Navigator F/O (1e Lt.), Johnston, Arnold Ney
- Bommenrichter F/O (1e Lt.), Scanlan, Wilfred George
- Radiotelegrafist F/S (Sgt.Maj.), Butters, Uriah Bernard
- Rugkoepelschutter P/O (2e Lt.), Dawson, Douglas James
- Staartschutter P/O (2e Lt.), Flood, Donald George
Het doel voor die nacht waren de FLAK posities nabij de Moerdijkbruggen voor ondersteuning van de luchtlandingsoperatie ‘Operatie Market-Garden’ bij Arnhem. De aanvalsmacht bestond uit 48 (sommige bronnen spreken van 54) Lancaster bommenwerpers en 5 Mosquito’s jachtbommenwerpers die het doel moesten markeren. Twee van de Mosquito’s slaagden er niet in om hun TI’s (Target Indicators af te werpen en namen deze weer mee terug naar Engeland. Het RAF No. 115 squadron leverde 12 Lancasters voor deze aanval. RAF No. 75 squadron van vliegbasis RAF Station Tuddenham leverde eveneens 12 Lancasters voor de aanval. Echter, het RAF No. 90 squadron van de vliegbasis RAF Station Mepal, leverde het overgrote deel aan de aanval, 24 Lancasters.
Tegen middernacht arriveerde de aanvalsmacht boven de Moerdijkbruggen en bombardeerden vanaf een hoogte van ca. 3000 meter (9000 – 10.000 voet) de FLAK posities. Ondanks dat niet alle TI’s werden afgeworpen, hadden de bommenwerpers voldoende zicht en konden zij met succes de FLAK posities en de toegangswegen bombarderen.
Rond 22:58 uur (verm. GMT. Opm: Engelse, Europese en Duitse tijden verschilden van elkaar waardoor afwijkingen ontstonden in tijdsaanduidingen), vermoedelijk bij het afbuigen tijdens het bombardement, botste de Lancaster KO-T tegen de Lancaster LM 169, WP-R2, ‘R voor Robert’, die behoorde tot het RAF No. 90 squadron. Hierdoor braken beide bommenwerpers in stukken en stortten neer op verschillende locaties in de droge Maria- en geïnundeerde Stoopepolder. Alle bemanningsleden van beide bommenwerpers sneuvelden hierbij.
De Lancaster LM 169 ‘R voor Robert’ van het RAF No. 90 squadron kwam neer in geïnundeerd gebied waardoor de omgekomen bemanning niet direct geborgen kon worden. De bemanning hiervan werd na de oorlog geborgen en begraven in Dordrecht.
De KO-T ‘T voor Tommy’ stortte neer op het droge gedeelte van de Hoeksche Waard. Pas vijf dagen na de crash kreeg burgemeester Bolman te horen dat naast de bommenwerper in het geïnundeerde gebied er in de nacht van 16/17 september 1944 nog een bommenwerper is neergestort op het bouwland bij Van Vliet in de Mariapolder. Negen dagen later kreeg burgemeester van Strijen, de heer Bolman, pas toestemming van de Duitse bezetter om de lichamen te gaan bergen van de op het droge land neergestorte bommenwerper. (Het is onduidelijk gebleven waarom dit zo lang heeft geduurd en/of de bommenlading mogelijk nog aan boord was). Uiteindelijk gingen onder leiding van gemeenteambtenaar Cor Vos en zeven mannen met twee karren de Mariapolder in.
Ter plaatse zagen zij dat de bommenwerper volledig uit elkaar was gespat en dat er door de Duitsers vier veldgraven slordig waren aangelegd, waarbij de vliegers soms slechts gedeeltelijk waren begraven. Bij het kisten van de omgekomen bemanningsleden viel het op dat de ringen en horloges van de stoffelijke overschotten waren verwijderd. Vervolgens werden nog twee omgekomen bemanningsleden uit de wrakstukken van de bommenwerper geborgen terwijl naar het zevende slachtoffer nog werd gezocht. Dit bemanningslid werd vervolgens aangetroffen in het staartstuk van de bommenwerper. Dit moet de staartschutter Donald Flood zijn geweest.
Na de berging van de slachtoffers reden zij langs de woning van burgemeester Bolman waar de kisten werden bedekt met de Nederlandse vlag vanwege het ontbreken van een Engelse vlag. Hierna werd doorgereden naar de begraafplaats van Strijen, waar de omgekomen bemanningsleden van de Lancaster KO-T werden begraven en waar zij tot op de dag van vandaag rusten.
Bronnen
- Nootenboom, H., Op het laatste moment…Verhalen over de luchtoorlog boven de Hoeksche Waard 1940-1945 (z.p. 2001)
- Nootenboom, Henk, Luchtoorlog Hoeksche Waard 1940-1945 (2015)
- Strijen in oorlogstijd, Strijen in Historisch Perspectief 8 (Strijen 1995)
- Wüst, Wim en Hans Onderwater, One of our aircraft is missing (2002)
- Chorley, W.R., RAF Bomber Command Losses, Vol.5,1944 (1997)
- Middlebrook, Martin en Chris Everitt, RAF Bomber Command War Diaries (2019)
- Ward, Chris, RAF Bomber Command Profiles, 115 Squadron (2023)
- www.dmlohw4045.nl/qr19-nl-strijen-sa-16-september-1944/ – Monument Luchtoorlog Hoeksche Waard
- www.lancasterdiary.ca
- https://asn.flightsafety.org/wikibase/50132
- https://www.verliesregister.studiegroepluchtoorlog.nl/ahome/lossregister/results?sglo=T4027
- https://115squadron-raf.be/crews/Lancaster%20Mk%20III%20-%20LM693%20-%20KO-T.html
- https://aircrewremembered.com/bickford-peter.html
- https://www.commissiemer.nl/projectdocumenten/00005900.pdf
Laatst bijgewerkt: 28 november 2024