Skip to main content

Dirkse, Hendrik

Hij werd geboren op 10 mei 1877 te Mijnsheerenland als zoon van Hendrikus Dirkse (1849-1909) en Hendrina Magritha Tempelaar (1849-1948). Zijn ouders trouwden op 28 november 1872 te Dubbeldam.  Hendrik groeide op in een groot gezin van wie vijf kinderen op zeer jonge leeftijd overleden.

Henk Dirkse trouwde op 21 maart 1901 in Mijnsheerenland met Cornelia Pijl (1873-1946) en ze werden de ouders van acht kinderen: Hendrina Magritha (1901-1936), Klaas (1903-1986), Hendrikus (1904-1991), Neeltje Cornelia (1906-1980), Gerrit Jacobus (1908-1992), Kniertje (1911-2011), Cornelis (1914-1983) en Jacoba (1918-1996).

10 mei 1940 en de volgende dagen

Op 10 mei vielen de Duitsers ons land binnen. Nederland, dat had neutraal willen blijven, raakte betrokken bij de oorlog. Het vooruitzicht van de Pinksterdagen op 12 en 13 mei werd overschaduwd door ontelbare Duitse vliegtuigen in de lucht. Er werden bommen afgeworpen bij de Moerdijkbruggen en honderden parachutisten landden op het Eiland van Dordrecht. De oorlog was in alle hevigheid losgebarsten.

Op 14 mei 1940 stonden drie mannen bij elkaar in de Dorpsstraat (nu Raadhuislaan) in Mijnsheerenland; zij praatten waarschijnlijk over de oorlog en over de heftige tegenstand die de Nederlandse soldaten leverden in de strijd om de Barendrechtse Brug. In de verte zagen ze de rookwolken van het bombardement dat Rotterdam in het hart had geraakt. Op ruime afstand, op de Westdijk, zag een Nederlandse soldaat de drie mannen samenscholen en dat kon een gevaar betekenen. Hij loste een waarschuwingsschot, maar de kogel verdwaalde en raakte Henk Dirkse recht in zijn hart. Hij overleed ter plaatse, 73 jaar oud.

Hendrik Dirkse werd begraven op de Algemene Begraafplaats te Mijnsheerenland.

De naam van Hendrik Dirkse en zijn nagedachtenis leven voort op het virtueel monument.

Op 17 mei 2025 legde kleindochter Lia Verhoeff-Verzijl, samen met haar kleinkinderen, een krans voor Hendrik Dirkse, op de plek aan de Raadhuislaan waar hij 85 jaar en 3 dagen geleden overleed. Zij sprak daarbij de volgende woorden:

‘Oorlog raakt in het hart’ Het was hier. Het was 14 mei 1940. Hendrik Dirkse -mijn opa- had net medicijnen voor een van zijn acht kinderen gehaald. Hij kwam twee dorpsgenoten tegen en stapte even van de fiets. ‘Hoe is het met je zoon?’, kan een van hen hem hebben gevraagd. Om vervolgens samen verbijsterd aan de horizon te zien hoe Rotterdam, Strijen en Strijensas door bombardementen in het hart werden geraakt.

Verderop op de Westdijk stond een Nederlandse soldaat uit Flakkee. Hij zag de drie mannen samenscholen. Vier dagen na de Duitse inval kon iedereen de vijand zijn. Nerveus loste hij een waarschuwingsschot in de lucht. De lucht waarnaar mijn opa zo vaak keek om de wieken van de door hem gebouwde gerestaureerde molens te zien draaien. Trots dat hij, in 1928, de paltrok-houtzaagmolen uit Numansdorp in het Openluchtmuseum had mogen herbouwen.

De kogel vloog helemaal van de Westdijk naar hier (de Raadhuislaan), verdwaalde zoals dat heet, en raakte mijn opa recht in het hart. Zijn hart, dat altijd voor zijn vrouw, acht kinderen en verdere familie klopte, stond stil. Op die dag vol onbeschrijfelijke tragiek, een noodlottig ongeval dat de kranten niet haalde, maar onze familie nooit zal vergeten. Net als de Nederlandse soldaat die naderhand bij mijn oma zijn excuses aanbood. Hoe zij reageerde? Samen huilden ze, dronken koffie en ze prees de moed dat hij langskwam. 

Het ambacht van het molenbouwen en de liefde voor molens bleef in de familie bestaan. Onze wieken lieten we niet stilstaan, maar bleven draaien. Ook bourgondisch eten en gezellig samenzijn, waar opa zo van hield, bleven we omarmen. Net als vergeving, een goed ingrediënt om vrede op kleine en grote schaal te bewaren. Op Bevrijdingsdag staan alle molens in de Hoeksche Waard op vreugdestand en draaien tijdens de Bevrijdingsoptocht. Zo de vrijheid vieren, mijn opa had het vast pracht gevonden.’

laatst bijgewerkt: 26 juni 2025

Link naar monument en thema